Κονδυλώματα

Τα κονδυλωματα είναι ένα από τα πιο διαδεδομένα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Οφείλονται σε τύπους του ιού των Ανθρωπίνων Θηλωμάτων( Human Papilloma Viruses- HPV) και υπολογίζεται ότι περίπου 50-70% των σεξουαλικώς ενεργών ατόμων θα προσβληθούν, κάποια στιγμή στη ζωή τους, από τον ιό HPV. Είναι καλοήθη μικρά ογκίδια, διαφορετικών μεγεθών- από πολύ μικρά, στο μέγεθος κεφαλιού καρφίτσας ή μεγαλύτερα μεμονωμένα ή πολλαπλά στο δέρμα. Έχουν χρώμα ερυθρό ή αυτό του δέρματος, μαλακή σύσταση και εντοπίζονται κυρίως στην πρωκτογεννητική περιοχή και στα δύο φύλα. Υπάρχουν όμως και εσωτερικά κονδυλώματα και αυτά προσβάλλουν κυρίως τον τράχηλο της μήτρας. Σε αυτή την περίπτωση η διάγνωση γίνεται με το τεστ Παπανικολάου. Οι τύποι του ιού είναι πολλοί( πάνω από 100 εκ των οποίων οι 30 τουλάχιστον μεταδίδονται σεξουαλικά)  και διαφόρων κατηγοριών.

Οι κατηγορίες αυτές είναι τέσσερις:  Χαμηλού, ενδιάμεσου, υψηλού και αβέβαιης έκβασης κινδύνου. Οι περισσότεροι τύποι κονδυλωμάτων είναι χαμηλού κινδύνου. Οφείλονται στους τύπους HPV 6 και HPV 11 και ευθύνονται για τα οξυτενή (εξωτερικά) κονδυλώματα. Είναι καλοήθεις βλάβες που χρήζουν άμεσης ιατρικής αντιμετώπισης γιατί μεταδίδονται πολύ εύκολα με την ερωτική πράξη. Υπάρχουν βέβαια και κονδυλωματα χωρίς συμπτώματα και είναι αυτά τα οποία παρουσιάζονται συνήθως εσωτερικά, στον τράχηλο της μήτρας ( τύποι 16 και 18).

Με ποια συμπτώματα εκδηλώνονται τα κονδυλώματα;

Συνήθως τα κονδυλωματα δεν παρουσιάζουν συμπτώματα. Ο λόγος που ταλαιπωρούν τους ασθενείς είναι το μέρος που εμφανίζονται και το μέγεθός τους. Αυτά τα δύο είναι οι παράγοντες που τα κονδυλωματα μπορεί να προκαλέσουν φαγούρα, εκκρίσεις και, αν ερεθιστούν, αιμορραγία και βλάβες οι οποίες μπορεί να επεκταθούν, να μεγαλώσουν και να πολλαπλασιαστούν. Η εικόνα τους σε αρχικό στάδιο είναι συνήθως σαν ρώγες σταφυλιού με καφέ ή γκρίζα απόχρωση, όμως καθώς αναπτύσσονται αλλάζουν όψη και μοιάζουν με κουνουπίδι. Υπάρχουν και περιπτώσεις βέβαια που είναι τόσο μικρά που δεν γίνονται αντιληπτά με γυμνό μάτι.  Στις γυναίκες παρουσιάζονται συνήθως στα χείλη του αιδοίου, τον τράχηλο και τον κόλπο. Εάν δεν ακολουθηθεί η κατάλληλη θεραπεία τα κονδυλωματα μπορεί να επεκταθούν και να προκαλέσουν σοβαρές βλάβες ακόμα και στον κόλπο και το ουροποιητικό σύστημα. Τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως μετά από 1- 12 μήνες από την στιγμή της σεξουαλική πράξης με μολυσμένο από τον ιό σύντροφο. Τα κονδυλώματα στους άντρες εμφανίζονται κυρίως στο πέος, το όσχεο, την ουρήθρα και την περιοχή του πρωκτού. Στους άντρες η επικινδυνότητα δεν είναι τόσο μεγάλη. Η εικόνα που παρουσιάζουν είναι μικρά ογκίδια, τα οποία όμως αν πολλαπλασιαστούν μπορεί να αλλάξουν εικόνα και να αποκτήσουν το σχήμα κουνουπιδιού, τραχιά υφή ή αλλαγή στο χρώμα (να σκουρύνουν).  Πρέπει να σημειωθεί ότι τα συμπτώματα δεν εμφανίζονται αμέσως μετά τη σεξουαλική πράξη και αυτό γιατί ο ιός μπορεί να μείνει ανενεργός ή σε λανθάνουσα κατάσταση. Έτσι πολλοί άντρες μπορεί να είναι φορείς του ιού HPV, χωρίς να το γνωρίζουν.

Κονδυλωματα: Πώς γίνεται η διάγνωση;

Συνήθως ο/η γιατρός μπορεί να καταλάβει με γυμνό μάτι εάν οι βλάβες που βρίσκονται στα γεννητικά όργανα ενός ατόμου είναι κονδυλώματα ή όχι. Στις γυναίκες εάν τα κονδυλωματα εντοπίζονται στον τράχηλο της μήτρας, τότε θα χρειαστεί αρχικά να γίνει τεστ Παπ και κολποσκόπηση. Αργότερα μπορεί να γίνει και βιοψία. Υπάρχουν και ειδικές εξετάσεις που ανιχνεύεται ο ιός. Αυτές γίνονται με την ανάλυση του DNA του ιού με μοριακές τεχνικές και μπορούν να μας πουν τι τύπος του ιού εντοπίστηκε ακόμα και όταν η λοίμωξη βρίσκεται σε αρχικό στάδιο. Όλα τα είδη των κονδυλωμάτων εμφανίζονται μέσα σε λίγες εβδομάδες έως και 12 μήνες από τη στιγμή μετάδοσης του ιού.

Ποιες θεραπείες υπάρχουν για τα κονδυλωματα;

Ο γιατρός μετά τη διάγνωση θα προτείνει την κατάλληλη θεραπεία αναλόγως την περίπτωση. Αρχικά, για τη θεραπεία των οξυτενών κονδυλωμάτων υπάρχουν τα φάρμακα. Κάποια από αυτά, που είναι σε μορφή κρέμας, εφαρμόζονται από τον ίδιο τον ασθενή ενώ άλλα από το γιατρό. Από εκεί και πέρα υπάρχουν άλλες διαδεδομένες θεραπείες που θα σας προτείνει ο γιατρός αναλόγως την κατάσταση και τη σοβαρότητα των κονδυλωμάτων:

Κρυοπηξία: Η κρυοπηξία είναι από τις παλαιότερες μεθόδους θεραπείας των κονδυλωμάτων κατά την οποία καταστρέφονται οι βλάβες μέσω ψύξης με τη χρήση υγρού αζώτου. Τα κονδυλωματα εξουδετερώνονται καθώς ή ψύξη και απόψυξη των κυττάρων έχουν καταστροφική δράση. Είναι ιδανική σε περιπτώσεις μικρών και πολλών  κονδυλωμάτων, αν και χρειάζονται παραπάνω από μια συνεδρίες. Στα μειονεκτήματα της θεραπείας συγκαταλέγονται η δημιουργία ουλών και το σχετικά μεγάλο ποσοστό υποτροπής( δηλαδή να μην εξαφανιστούν μετά την πρώτη συνεδρία).

Διαθερμοπηξία- καυτηριάσεις: Και αυτή η μέθοδος είναι μια παλιά μέθοδος αντιμετώπισης των κονδυλωμάτων. Εάν οι βλάβες είναι λίγες μπορούν να εξαλειφθούν με ηλεκτροδιαθερμία μετά από τοπική αναισθησία με διάλυμα ξυλοκαϊνης. Η θεραπεία αυτή μπορεί να αφήσει ουλές, υποχρωμίες και παρουσιάζει μακρύ χρόνο αποθεραπείας (2 -3 εβδομάδες). Και εδώ εμφανίζονται υποτροπές.

Laser: Το Laser αποτελεί την πλέον εξελιγμένη μέθοδο αντιμετώπισης των κονδυλωμάτων με πλήρη εξάλειψη των βλαβών σε μια συνεδρία. Η θεραπεία αυτή είναι απολύτως ανώδυνη, καθώς πριν την διαδικασία εφαρμόζεται τοπική αναισθητική κρέμα. Το Laser στοχεύει μόνο στα υπάρχοντα κονδυλώματα αφήνοντας ανέπαφο το υγιές δέρμα. Δεν δημιουργεί ουλές, έχει σύντομο χρόνο αποθεραπείας, και εδώ εμφανίζονται υποτροπές. Μετά τη θεραπεία και περίπου για ένα μήνα καλό θα είναι να ακολουθηθούν τα εξής: αποφυγή ερωτικής επαφής, αποφυγή ξυρίσματος στην περιοχή, χρήση βαμβακερών εσωρούχων και αποφυγή χρήσης πετσέτας ή σφουγγαριού από τον/την σύντροφο.

Οξέα: Η χρήση οξέων είναι άλλη μια μέθοδος στην αντιμετώπιση των κονδυλωμάτων, κατά την οποία ο/η  γιατρός εφαρμόζει τριχλωροξικό οξύ και ποδοφυλλίνη στα σημεία που εμφανίζονται βλάβες.

Συχνές ερωτήσεις

• Πώς μεταδίδονται τα κονδυλωματα;

Τα κονδυλώματα μεταδίδονται κυρίως με τη σεξουαλική επαφή, ακόμα και με τη μη ολοκληρωμένη. Εάν ο ένας από τους δύο ερωτικούς συντρόφους έχει οξυτενή κονδυλωματα είναι εύκολο να τα μεταδώσει στον άλλο και με την τριβή του δέρματος ή των βλεννογόνων και με το στοματικό σεξ. Ακόμα, η συχνή αλλαγή ερωτικών συντρόφων αυξάνει τον κίνδυνο μετάδοσης του ιού. Παρότι όμως οι περισσότεροι άνθρωποι εκτίθενται σε έναν από τους τύπους του ιού κάποια στιγμή στη ζωή τους δεν είναι σίγουρο ότι θα μολυνθούν όλοι, ούτε ότι όσοι μολύνονται εκδηλώνουν τις βλάβες. Στο φαινόμενο αυτό παίζει ρόλο το ανοσοποιητικό σύστημα. Τέλος, υπάρχει περίπτωση μετάδοσης των κονδυλωμάτων από τη μητέρα στο μωρό που γεννιέται με φυσιολογικό τοκετό και έχει κονδυλωματα στον κόλπο και το αιδοίο. Στην περίπτωση αυτή καλύτερη λύση είναι η καισαρική τομή.

κονδυλώματα δερματολόγος αφροδισιολόγος ατζάρα μαργαρίτα αθήνα

• Πώς επηρεάζει ο ιός HPV και τα κονδυλωματα την γονιμότητα και την εγκυμοσύνη;

Εάν ο ιός διαγνωστεί εγκαίρως και οι βλάβες δεν έχουν προχωρήσει σε κακοήθεια τότε η γονιμότητα μιας γυναίκας δεν απειλείται. Το ίδιο ισχύει και για την εγκυμοσύνη. Κατά τη διάρκεια όμως του τοκετού υπάρχει κίνδυνος μετάδοσης του ιού στο παιδί, γι αυτό σε αυτές τις περιπτώσεις προτιμάται η καισαρική τομή (ο ιός δεν επηρεάζει τη γονιμότητα).

• Πώς μπορώ να προφυλαχτώ από τα κονδυλωματα;

Η χρήση προφυλακτικού μειώνει τον κίνδυνο μετάδοσης του ιού κατά 70%, αλλά δεν προστατεύει από τα κονδυλωματα που βρίσκονται ακάλυπτα σε γύρω περιοχές. Επίσης η συχνή αλλαγή ερωτικών συντρόφων αυξάνει τον κίνδυνο μετάδοσής του. Το εμβόλιο στα κορίτσια εξασφαλίζει προστασία από κάποια στελέχη του ιού HPV ( τύποι 6,11,16,18) που ευθύνονται για τον καρκίνο σε ποσοστό ακόμα και 90%.

• Αν εμφανίσω κονδυλωματα θα τα έχω για πάντα;

Τα κονδυλωματα δεν εμφανίζονται σε όλους όσους μολυνθούν από τον ιό, καθώς σε πολλές περιπτώσεις ο ιός καταπολεμάται από το ανοσοποιητικό σύστημα και δεν εκδηλώνεται. Εάν όμως εμφανιστούν μπορούν να αντιμετωπιστούν και να αφαιρεθούν, αλλά ο ίδιος ο ιός (HPV) δεν μπορεί να απομακρυνθεί από τον οργανισμό. Αυτό συμβαίνει γιατί ο ιός έχει ήδη μολύνει τα κύτταρα και έτσι παραμένει εκεί. Κάποιες φορές βέβαια και μετά από θεραπεία τα κονδυλωματα μπορεί να επανέλθουν στην ίδια περιοχή. Αυτό συμβαίνει κυρίως στην περίπτωση που πέσει η άμυνα του ανοσοποιητικού μας συστήματος.

• Εάν μια γυναίκα έχει κονδυλωματα θα παρουσιάσει και καρκίνο του τραχήλου;

Όχι, οι τύποι του HPV που προκαλούν τα κονδυλωματα δεν είναι οι ίδιοι με αυτούς που προκαλούν καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Οι τύποι των κονδυλωμάτων είναι χαμηλού κινδύνου, ενώ του καρκίνου του τραχήλου υψηλού. Όμως, οι γυναίκες που έχουν εμφανίσει κονδυλωματα έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να έχουν και κάποιο τύπο του ιού και στον τράχηλο, γι αυτό το τεστ Παπ κρίνεται απαραίτητο.